Obawa przed okazywaniem uczuć, słaby kontakt ze swoimi emocjami, niechęć do rozmowy o tym co przeżywamy - niedostępność emocjonalna może się wyrażać różnie. Jednak w każdym ze swoich przejawów jest niebezpieczna dla związku.
O niedostępności emocjonalnej Aleksandra Irla rozmawia z Mają Mazur, mediatorką w fundacji ,,Każdy ważny”.
Tekst powstał na podstawie fragmentu rozmowy, którą w całości obejrzysz tutaj:
Aleksandra Irla: - Pani Maju, czy da się stworzyć dobrze funkcjonujące małżeństwo z osobą emocjonalnie niedostępną? Jak mogłybyśmy zdefiniować tę niedostępność?
Maja Mazur: - To jest coś, czego często nie widać, gdy jesteśmy jeszcze przed ślubem, na etapie narzeczeństwa. Zauważamy wprawdzie, że jej czy jego reakcje są inne niż te, których się spodziewamy, ale wtedy zazwyczaj wydaje nam się, że ten nasz przyszły współmałżonek po prostu okazuje nam miłość w inny sposób.
A.I.: - Widzimy coś nietypowego w zachowaniu i mamy nadzieję, że to się kiedyś zmieni?
Maja Mazur: - Bywa, że tego oczekujemy. W okresie narzeczeńskim wiele się dzieje. Czasami, gdy wchodzimy w związek małżeński następuje pewnego rodzaju stagnacja. Może to spowodować refleksję, że on czy ona nie okazuje mi uczuć. Pojawiają się wtedy wątpliwości - z jakiego powodu współmałżonek tak się zachowuje, co takiego się wydarzyło? Często nic się nie wydarzyło, nic się nie zmieniło. Ten człowiek od początku był właśnie taki.
A.I. - Pani Maju, jak się objawia taka niedostępność emocjonalna?
Maja Mazur: - Osoba niedostępna emocjonalnie nie mówi o uczuciach wprost, wiele pozostawia w domysłach, uważa, że wystarczające jest to, że jest obok. Ktoś taki mówi o sobie poprzez historie a nie kontakt ze swoimi emocjami, potrzebami. Czasami taka osoba przerzuca na współmałżonka odpowiedzialność za to, co czuje uznając, że ,,skoro ty tak się jakoś zachowujesz to ja też tak mogę". Gdy mąż czy żona osoby niedostępnej emocjonalnie powie jej: posłuchaj mnie, chcę, żebyś mnie usłyszał czy usłyszała, jest mi trudno z pewnymi twoimi zachowaniami, czy możemy o tym porozmawiać - spotyka się z niezrozumieniem. W takich sytuacjach osoba niedostępna emocjonalnie zazwyczaj uważa, że współmałżonek przesadza, że sprawy mają się inaczej niż to opisuje. Trudno o głęboką rozmowę, ponieważ osoba niedostępna emocjonalnie szybko ją ucina chroniąc się za słowami: porozmawiajmy o tym jutro, to nie jest aż tak ważny temat, przecież jesteśmy razem. Tak reaguje na zaproszenie do rozmowy o emocjach - później, nie teraz.
A.I.: - Nie chce lub nie umie zbliżyć się do emocji współmałżonka i swoich?
Maja Mazur: - Przede wszystkim swoich. Kiedy nie mamy kontaktu ze swoimi emocjami, trudno nam usłyszeć i zrozumieć rozmowę o emocjach drugiej osoby.
A.I.: - Z tego, co Pani dotychczas powiedziała wydaje się dosyć jasne, że niedostępność emocjonalna bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia budowanie dobrej relacji. Z czego może wynikać ten problem z kontaktem z własnymi emocjami oraz z otwartością ułatwiającą dostrzeżenie i zrozumienie cudzych emocji?
Maja Mazur: - Z dzieciństwa, z tego w jaki sposób byliśmy traktowani przez naszych rodziców, w jaki sposób okazywano nam bliskość i czułość, ale także z tego, w jaki sposób nasi rodzice okazywali czułość sobie nawzajem. Może mówili o współmałżonku słowa, które teraz są dla nas naszą własną wizją małżeństwa. Mały chłopiec mógł na przykład słyszeć, że mężczyzna nie powinien okazywać uczuć, powinien być twardy. Mąż może mieć poczucie, że gdy zacznie okazywać swoje emocje to one go zaleją i nie spełni stawianych przed nim oczekiwań, żeby być opiekunem, który chroni najbliższych.
A.I.: - Czy niedostępność emocjonalna może pojawić się nagle, już po ślubie, u osoby, która wcześniej nie miała tego rodzaju trudności? Z czego to może wynikać?
Maja Mazur: - Być może z ilości zranień, które nie zostały wypowiedziane, przegadane, z obawy przed kolejnym zranieniem ze strony współmałżonka. To duszenie w sobie swoich uczuć, tego co nam nie odpowiada w naszym związku, może być reakcją obronną. Nie chcemy powiedzieć co czujemy ze strachu przed krytyką, porównywaniem, umniejszaniem, bagatelizowaniem.
A.I.: - Dziękuję za rozmowę.
